Lakota psychiatrisch verpleegkundige helpt bij trauma’s
DOOR KELSEY TURNER
10 MEI 2022
In het Fargo-Moorhead-metrogebied (Fargo, North Dakota; Moorhead, Minnesota; en de omringende gebieden), een gemeenschap van ongeveer 250.000 mensen verspreid over North Dakota en Minnesota, is er slechts één indiaanse geestelijke verzorger werkzaam. Haar naam is Whitney Fear.
Als lid van de Oglala Sioux-stam groeide Fear op in het Pine Ridge-reservaat in South Dakota, waar ze zag dat veel leden van de gemeenschap worstelden met psychische problemen en het gebruik van allerlei middelen. Ze is nu psychiatrisch verpleegkundige bij Family HealthCare in Fargo, ND. Ze gebruikt haar achtergrond en Lakota-identiteit om patiënten van alle leeftijden te behandelen bij trauma’s, dakloosheid, mensenhandel en verslaving.
Over Whithney Fear is de documentaire Who Cares gemaakt. Naar aanleiding daarvan interviewde Native News Online haar.
In de documentaire praat je over hoe belangrijk het is om je cultuur mee te nemen in de behandelkamer. Hoe beïnvloeden uw Lakota-cultuur en opvoeding de manier waarop u uw werk benadert?
Ik vertel mensen dat ik niet de alwetende Lakota ben. Mijn beide oma’s gingen naar kostschool. We hebben dus heel wat meegemaakt. Maar in de Lakota cultuur zijn vrouwen de cultuurdragers. Het is echt belangrijk om niet bij de pakken neer te gaan zitten.
Ik probeer echt de traditionele Lakota-waarden in gedachten te houden, zoals mededogen. Lakota waarden zijn een soort van natuurlijke trauma behandeling. De waarde van mededogen is dat je mensen het voordeel van de twijfel geeft. Ze doen hun best. Als je geduldig en aardig voor ze bent en van ze houdt, in plaats van ze te veroordelen en hard op ze te reageren, zullen ze zich beter voelen.
Wat zijn enkele voorbeelden van culturele overwegingen waarmee verpleegkundigen rekening moeten houden bij het werken met inheemse gemeenschappen?
Een van de belangrijkste dingen is om te bedenken dat we geen goede ervaringen hebben met de gezondheidszorg en de GGZ. Het wissen van veel van onze geschiedenis is zo’n nadeel geweest voor onze mensen met betrekking tot onze gezondheid.
Veel zorgverleners hebben geen idee dat er letterlijk speciale gestichten zijn gebouwd voor medicijnmannen, zoals het Hiawatha Indian Insane Asylum in South Dakota. Dit is nog niet zo lang geleden. Ik denk dat het heel belangrijk is dat mensen dat weten en erkennen dat het daarom voor ons moeilijk is om zorgverleners te vertrouwen.
Hoe help je patiënten die worstelen met het gebruik van allerlei middelen?
Het gebruik van verdovende middelen kan de grootste uitdaging zijn, omdat het frustrerend is om begrip op te brengen voor gebruikers. Waarom blijft iemand die middelen gebruiken terwijl ze weten dat ze hun lichaam en leven ruïneren. Toen ik jong was heb er veel mee te maken gehad. Ik had een drankprobleem. En de reden om te gaan drinken was het pijnlijke besef dat je situatie na het drinken nog verschrikkelijker was. Drinken verzachtte de pijn.
Ik heb geen vooroordelen, ik weet wat het is om drank of drugs te gebruiken. Ik begrijp dat mensen hun best doen. Ik zeg altijd: ‘Ik ga je niet vertellen dat meth slecht voor je is. Dat weet je al. Als je daar op een dag mee wilt stoppen, laat het me dan weten. Tot die tijd praten we over andere dingen.”
Ik gebruik Suboxone als medicijn voor de behandeling van stoornissen ten gevolge van het gebruik van pijnstillers, en dat werkt heel goed. Ik heb een paar patiënten die dat al een paar jaar gebruiken, en ze voelen zich nog steeds goed. Het redt letterlijk levens.
Als verpleegkundige pak je niet alleen de directe problemen aan van je patiënten, maar werk je ook aan de onderliggende factoren die van invloed zijn op de gezondheid, zoals dakloosheid, armoede en toegang tot gezondheidszorg.
Deze problemen hebben een enorme impact op iemands gezondheid. Toegang tot gezondheidszorg, de buurt waarin je woont, toegang tot gezond voedsel, een sociaal netwerk, behoor je tot een gemeenschap. Er zijn zoveel andere dingen die de gezondheid zelfs meer beïnvloeden dan bijvoorbeeld erfelijke diabetes.
Daklozen hebben zoveel problemen. In onze gemeenschap hier, is er maar één opvangcentrum waar je kunt worden opgevangen als je te veel hebt gedronken.
In deze omgeving, is het ’s winters gevaarlijk om buiten te leven. Je kunt doodvriezen als je de nacht niet in een opvangcentrum doorbrengt. Ik heb helaas patiënten gehad die zijn overleden omdat ze buiten bleven, ze vroren dood. Als we hier iemand kunnen behandelen wordt de kwaliteit van leven groter en worden ze ook gezonder.
Een ander onderwerp in de documentaire is mensenhandel. Hoe herken je de symptomen van mensenhandel en welke stappen onderneem je?
De meeste slachtoffers van mensenhandel worden geronseld door loverboys. Daklozen krijgen onderdak, nieuwe kleren van de zogenaamde vriend. Die winnen het vertrouwen van het slachtoffer en maken hen emotioneel afhankelijk
Natuurlijk kunnen ook mannen en leden van de LGBTI-gemeenschap slachtoffer zijn bij mensenhandel. Maar het zijn meestal jonge vrouwen. Na een paar maanden zien we ze hier in het ziekenhuis met blauwe plekken en andere verwondingen.
Ik heb veel slachtoffers van mensenhandel gesproken. Hoe vaak hoorde ik niet dat ze wel hadden willen uitschreeuwen: ‘Vraag me alsjeblieft of het goed met me gaat. Vraag me alsjeblieft of ik hier wil zijn.” Maar ze zeiden niets.
Volg in deze situaties je gevoel. Het is belangrijk om die patiënten te vragen hoe ze zich voelen want zo komt het gesprek op gang.
Hoe kunt u vertrouwen opbouwen bij patiënten die te maken hebben met trauma’s?
Er gewoon consequent voor ze zijn. Een leugen die mensenhandelaars keer op keer hun slachtoffers zullen voorhouden is dat niemand anders om hen geeft. Je moet hard je best doen om te bewijzen dat wel iemand om je geeft. Je zegt bijvoorbeeld: ‘O, ik heb je gemist, ik heb je een paar weken niet gezien. Je bent een tijdje niet langsgekomen. Hoe is het met je? Is alles oké?”
Vragen stellen, hen niet onder druk zetten om iets te doen waar ze zich niet prettig bij voelen.
Voor veel zorgverleners is het lastig om te accepteren als slachtoffers van verkrachting zeggen : “Nee, ik wil geen medisch onderzoek”, of: “Nee, ik wil geen politierapport’.
Natuurlijk willen we dat de daders gestraft worden. Maar je moet niemand dwingen, je moet kijken naar de persoon die je voor je hebt. Zij is het belangrijkste. Als ze geen stappen wil ondernemen omdat ze doodsbang is voor de gevolgen, dan is dat heel treurig maar dat moeten we dan accepteren.
Op welke manieren zorg je voor je eigen emotionele en mentale welzijn?
Ik ga naar een therapeut. Dat is echt belangrijk. Ik denk dat je niet bang moet zijn voor die gesprekken. Veel zorgverleners denken wellicht: “Oh, ik wil niet dat mensen denken dat ik onstabiel ben omdat ik naar een therapeut ga.” Ik zie dat niet anders dan een keer per jaar naar de keuring gaan. Je probeert je gezondheid op peil te houden en je zet daarvoor de juiste stappen.
Tijdens de COVID-pandemie waren er percentueel gezien zorgwekkend veel artsen en verpleegkundigen die zelfmoord pleegden en grepen naar verdovende middelen. Die cijfers zijn helaas nog niet gedaald.
Intervisie groepen ter ondersteuning kunnen heel belangrijk zijn. Als iets in het werken met mensen je raakt, is dat niet omdat je geen Superman, Superverpleegster, Superdokter of wat dan ook bent, maar omdat je ook een mens bent en dat is volkomen normaal. Je maakt vaak droevige dingen mee, en het is oké als dat je raakt.
Welke impact hoopt u dat uw documentaire zal hebben?
Inheemse jonge mensen, ook als ze opgroeien in een reservaat kunnen een prachtige carrière hebben. Er zijn eigenlijk geen echte beperkingen.
Ik hoop ook er meer aandacht komt bij opleidingen en bestuurders voor mensen met verschillende achtergronden. Het vak moet inclusiever worden. Veel toelatingseisen zijn een barrière. Ik denk terug aan de tijd dat ik me aanmeldde bij de Opleiding voor Verpleegkundigen voor mijn masterdiploma. Als ik niet de kans had gehad om uit te leggen waarom ik op een gegeven moment lage cijfers op de middelbare school had, en hoe ik dingen anders deed, dan denk ik niet dat ik dat ze me hadden aangenomen.
Ik hoop echt dat docenten en bestuurders zullen zien dat er meer is dan de cijferlijst. Ik heb nog geen patiënt gehad die zei: “Heb je Scheikunde gevolgd op de middelbare school?” Ze vinden het belangrijk dat je meelevend, aardig en geduldig bent – dat is waar ze om geven.
Vertaald en bewerkt door Jan Ketelaars